Beton Katkı Maddeleri

Çimento + Su + Agrega + Kimyasal Katkı + Hava = BETON

İnşaat ve beton sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda kimya ve malzeme bilimindeki gelişmelere paralel olarak farklı türde betonlar üretmek mümkündür.

• Hafif Beton
• Lifli Beton
• Kendiliğinden Yerleşen Beton
• Kendiliğinden Yerleşen Hafif Beton
• Kendiliğinden Yerleşen Lifli Beton
• Püskürtme Beton
• Öngerilmeli Beton
• Yüksek Performanslı Beton
• Reaktif Pudra Betonu
• Silindirle Sıkıştırılan Beton
• Sualtı Betonu
• Renkli Beton

Kimyasal Beton Katkısı Nedir?

Taze ve/veya sertleşmiş beton özelliklerini değiştirmek için karıştırma işlemi sırasında, betona çimento dozajının %5’ini geçmemek üzere eklenen kimyasal maddelerdir.

Kimyasal Katkı Tipleri Nelerdir?

TS EN 934-2’ye gore kimyasal katkı tipleri aşağıda sıralanmıştır.

• Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı
• Yüksek Oranda Su Azaltıcı / Süper Akışkanlaştırıcı
• Hava Sürükleyici
• Priz Hızlandırıcı
• Priz Geciktirici
• Su Geçirimsizlik Katkısı
• Su Tutucu Katkılar
• Sertleşme Hızlandırıcı
• Priz Geciktirici, Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı
• Priz Geciktirici, Yüksek Oranda Su Azaltıcı / Süper Akışkanlaştırıcı
• Priz Hızlandırıcı, Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı

Diğer Katkılar:

• Yüzey Geciktiriciler
• ASR Azaltıcılar
• Püskürtme Beton Katkıları
• Korozyon Azaltıcılar
• Renkli Beton Pigmentleri
• Rötre Dengeleme Katkıları
• Ayrışma Azaltıcılar

Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı Katkılar (TS EN 934-2, Ç2)

Kıvamı değiştirmeden su miktarının azalmasını sağlayan veya su miktarı değişmeden çökmeyi / yayılmayı artıran veya her iki etkiyi de birlikte yaratan katkılardır. Akışkanlaştırıcı katkılar, çimento taneciklerinin dispersiyonunu iyileştirerek işlenebilirliği artırır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: % 0,3 – 0,6 arasındadır. Örneğin 300 kg/m3 bağlayıcı için; 0,9 – 1,8 kg/ m3 katkı kullanılır.

TS EN 934-2 Ç 2’ye Göre Performans Özellikleri:

Deneme betonu şahit betona kıyasla en az %5 oranında su azaltma özelliğine sahip olmalıdır.

Dayanıma etkisi

7 gün : Katkısız : 100, Katkılı : > 110
28 gün : Katkısız : 100, Katkılı : > 110

Taze betondaki hava miktarı:

Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu, şahit betonun en çok %2 (hacimce) üzerinde olmalıdır.

Kullanım Amacı:

Betonda kullanılan su miktarını azaltarak işlenebilirliği, betonun dayanım ve dayanıklılığını artırmaktır.

Avantajları:

Daha az su kullanmayı dolayısıyla daha yüksek dayanım elde etmeyi sağlarlar.
Betonda işlenebilirliği artırırlar.
Pompalanabilirliği artırırlar.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Üreticinin beyan ettiği aralıklarda kullanılmasına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde priz gecikmesi problemleri ile karşılaşılabilinir.

Yüksek Oranda Su Azaltıcı / Süper Akışkanlaştırıcı Katkılar (TS EN 934-2, Ç3.1/Ç3.2)

Kıvamı değiştirmeden su miktarının yüksek oranda azalmasını sağlayan veya su miktarı değişmeden çökmeyi / yayılmayı yüksek oranda arttıran veya her iki etkiyi de birlikte yaratan katkılardır. Süperakışkanlaştırıcı katkılar, çimento taneciklerinin dispersiyonunu iyileştirerek işlenebilirliği yüksek oranda artırır. Bu dispersiyon, elektrostatik ve/veya sterik etki yöntemleri ile oluşmaktadır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: % 1 – 2 arasındadır. Örneğin 350 kg/m3 bağlayıcıya; 3,5 – 7 kg/m3 katkı kullanılır.

TS EN 934-2 Ç 3.1 ve 3.2’ye Göre Performans Özellikleri

Çizelge 3.1’e göre;( eşit kıvamda)

Su Azaltma: Deneme betonu şahit betona kıyasla en az %12 oranında su azaltma özelliğine sahip olmalıdır.

Dayanıma etkisi

1 gün : Katkısız : 100, Katkılı : > 140
28 gün : Katkısız : 100, Katkılı : > 115
Taze betondaki hava miktarı; Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu, şahit betonun en çok %2 (hacimce) üzerinde olmalıdır.

Çizelge 3.2’ye göre;(eşit su/bağlayıcı oranında)

Kıvamdaki artış, başlangıç (30±10)mm olmak üzere, çökme artışı en az 120 mm, başlangıç (350±20)mm olmak üzere, yayılma artışı en az 160 mm olmalıdır. Deneme betonunun, katkı katıldıktan 30 dakika sonraki kıvamı, şahit betonun ilk kıvamının altına düşmemelidir.

Dayanıma etkisi

28 gün : Katkısız : 100, Katkılı : > 90

Taze betondaki hava miktarı:

Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu, şahit betonun en çok %2 (hacimce) üzerinde olmalıdır.

Kullanım Amacı:

Katkısız betonda aynı işlenebilme olması koşulu ile su/bağlayıcı oranını azaltarak daha yüksek dayanım ve dayanıklılık elde etmek. Daha kolay yerleşmeyi sağlamak için işlenebilirliği artırmak.

Avantajları:

Erken kalıp alınarak, kalıp ekonomisi sağlanır.
Dayanımı ve dayanıklılığı yüksek beton elde edilir.
Daha geçirimsiz bir beton elde edilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Üreticinin beyan ettiği aralıklarda kullanılmasına dikkat edilmelidir.

Su Tutucu Katkılar (TS EN 934-2 / Ç 4 )

Terlemeyi azaltarak su kaybını düşüren kimyasal katkılardır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: %1 civarındadır. Örneğin: C=300 kg/m³ için 3 kg/m³

TS EN 934-2 Ç4’e göre Performans Özellikleri:

Deneme karışımının terleme miktarı, şahide göre %50 daha düşük olmalıdır.

Dayanıma etkisi

28 gün : Katkısız : 100, Katkılı : > 80
Taze betondaki hava miktarı; Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu şahit betonun hacimce en çok %2 üzerinde olmalıdır.

Kullanım amacı:

Su tutucu katkılar, betonun pompalanmasını kolaylaştırmak amacı ile kullanılırlar.

Avantajları:

Betonun pompalanması sırasında, özellikle uzun boru hatlarında, boru basıncını düşürerek, pompa ve ekipman yıpranmalarını azaltır ve ömrünü uzatırlar.
Su tutucu katkılar, bozuk ve yetersiz gradasyona sahip beton karışımlarının kararlılığının iyileştirilmesi için kullanılır. Böylece, suyun bünyeden ayrılması (terleme) azaltılarak betonun dayanıklılığı artırılır. Beton yüzey kalitesi iyileştirilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Üreticinin beyan ettiği aralıklarda kullanılmasına dikkat edilmelidir.

Hava Sürükleyici Katkılar (TS EN 934-2 / Ç 5 )

Karıştırma sırasında kontrollü miktarda küçük, düzgün dağıtılmış ve sertleşme sonrasında da kalıcı hava kabarcığı sürükleyen kimyasal katkılardır. Genel olarak su yapıları, beton yollar, havaalanları vb. yerlerde kullanılır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: % 0,08 – 0,2 arasındadır. Örneğin 300 kg/m3 bağlayıcıya, 0,240 – 0,600 kg/m3 katkı kullanılır.

TS EN 934-2 Ç 5’e Göre Performans Özellikleri

Deneme betonunun hava miktarı, şahit betonda taze haldeki sürüklenmiş hava miktarına göre hacimce en az %2,5 üzerinde ve toplam hava miktarı hacimce % 4 – 6 arasında olmalıdır.
Sertleşmiş katkılı betondaki aralık faktörü (hava habbecikleri arasındaki mesafe) en çok 0.2 mm olmalıdır.
Su Azaltma: Standartta hedeflenmemektedir.

Dayanıma etkisi

*1 gün: Sınırlama yok
*28 gün: Katkısız: 100 Katkılı : >75

Kullanım amacı:

Tekrarlanan donma – çözülme reaksiyonları neticesinde betonun dayanıklılığı bir probleme dönüşmektedir.
Beton içerisindeki suyun donarak, hacminin artması ile çimento pastasının veya agreganın kapiler boşluklarında osmotik ve hidrolik basınç oluşmaktadır. Hava sürükleyici katkılar, suyun donması sırasında beton içerisinde genleşebileceği, birbirinden bağımsız ve mikroskopik boyutlarda hava habbecikleri oluşturarak donma-çözülme direncini artırırlar.
Ayrıca, hava sürükleyici katkılarla oluşturulan bağımsız hava habbecikleri, betondaki kılcal kanalları tıkayarak su geçirimsizlik özelliğini iyileştirir.

Avantajları:

Donma çözülme dayanımını artırır.
Su geçirimsizlik özelliklerini iyileştirir.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Genel olarak, su / bağlayıcı oranı değişmeksizin; hava miktarındaki %1 lik artış, beton dayanımında %5 lik azalmaya neden olacağından, hava sürükleyici katkı kullanılan beton tasarımlarında bu etki göz önünde bulundurulmalıdır.
Sürüklenen hava ile hapsolan hava birbirlerinden farklı kavramlardır. Hapsolan hava kabarcıklarının boyutları, sürüklenen hava habbeciklerinin boyutlarından daha büyüktür.

Priz Hızlandırıcı Katkılar (TS EN 934-2 / Ç 6 )

Karışımın plastik halden katı hale geçmeye (prizin) başlama süresini kısaltan kimyasal katkılardır. Aşırı soğuk (<5°C), yüksek rutubetli (>%80), sert rüzgârlı (>25 km/h) bölgelerdeki inşaatlarda kullanılır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: %1 – 2, Örneğin: C=350 kg/m³ için 3,5 – 7 kg/m³

TS EN 934-2 Ç 6’ya Göre Performans Özellikleri:

Priz Başlangıcı:
Katkılı > 30 dk (20°C’de)
Katkılı < Katkısız, %60 (5°C’de)

Su Azaltma: Standartta belirli bir değer hedeflenmemektedir.
Dayanım Artışı:
*28 gün: Katkısız: 100 Katkılı Beton: >80
*90 gün: En az 28 günlük değer

Kullanım amacı:

Priz hızlandırıcı katkı maddeleri, özellikle soğuk hava şartlarında taze betonun hidratasyonunu çabuklaştırıp hızla priz almasını sağlamaktadırlar. Priz süresini kısaltmak için kullanılırlar. Bu sınıftaki katkılar, ilave edildikleri beton karışımlarında çimento ve su reaksiyonunu hızlandırarak, agregayı bağlayan jel oluşum hızını artırırlar ve buna bağlı olarak hidratasyon ısısının açığa çıkması nedeniyle soğuk havalarda betonun don etkisinden korunmasında yardımcı olurlar.

Avantajları:

Soğuk hava koşullarının betonun dayanım kazanması üzerindeki olumsuz etkilerini gidermesine yardımcı olur.
Betonun kür süresini kısaltır.
Kalıpların bir an önce sökülmesine olanak sağlayarak kalıp çevrim hızını artırır.
Erken priz süreleri sağlanmasını olanaklı kılar.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Priz hızlandırıcılar kullanıldığında hızlandırma etkisinin çimentonun cinsine-dozajına, ortam sıcaklığı ve nemine, betonun-şerbetin kıvamına bağlı olarak değişkenlik gösterebileceği unutulmamalıdır.
Betonun taşınma, yerleştirilme işlemleri planlanırken priz süresinin kısalacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Soğuk hava koşullarında yapılan çalışmalarda priz hızlandırıcı katkı kullanmak, betonun korunmasına / kürlenmesine gerek olmadığı anlamı taşımaz. Istenen etkinin sağlanması için betonun ısı enerjisi uygun bir şekilde korunmalıdır.

Sertleşme Hızlandırıcı Katkılar (TS EN 934-2 / Ç 7 )

Priz süresini etkileyerek veya etkilemeksizin betonun erken dayanım kazanma hızını artıran kimyasal katkılardır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: %1 - 2; Örneğin: C=350 kg/m³ için 3,5 – 7 kg/m³

TS EN 934-2 Ç 7’ye Göre Performans Özellikleri:

Dayanım artışı:
20°C’de, 1 gün: Katkısız: 100 Katkılı : >120
20°C’de, 28 gün: Katkısız: 100 Katkılı : >90
5°C’de, 2 gün: Katkısız: 100 Katkılı : >130
Taze betondaki hava miktarı:
Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu şahit betonun hacimce en çok %2 üzerinde olmalıdır.

Kullanım amacı:

Sertleşme hızlandırıcı katkılar hidratasyon reaksiyonunu hızlandırarak, betonun erken dayanım kazanmasını sağlarlar. Bu özelliklerinden dolayı daha çok soğuk hava koşullarında kullanılırlar.

Avantajları:

Soğuk hava koşullarında betonun don etkisinden korunmasında yardımcı olur.
Betonun erken dayanımını yükseltir.
Erken kalıp almaya olanak sağlar.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Sertleşmeyi hızlandırıcı katkılar soğuk hava koşullarında kullanılırken su ve agrega donmamış olmalı, betonda su/bağlayıcı oranı beton uygulaması yapılabilecek en düşük seviyeye çekilmelidir. Ayrıca beton kütlesinde, ısı ve nem kaybının önlenmesi uygun bir şekilde sağlanmalıdır. Bütün kalıplardaki ve beton dökülecek zeminlerdeki kar ve buz dökümden önce temizlenmelidir.

Priz geciktirici katkılar (TS EN 934-2 / Ç 8 )

Karışımın plastik halden katı hale geçmeye (prizin) başlama süresini uzatan kimyasal katkılardır. Aşırı sıcak (>30°C), düşük rutubetli (<100/40), sert rüzgarlı (>25 km/h) bölgelerdeki inşaatlarda kullanılır.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: %0,2 - 2 örneğin: C=300 kg/m³ için 0,6 - 6 kg/m³

TS EN 934-2 Ç 8’ye Göre Performans Özellikleri:

Priz Başlangıcı: Deneme karışımı, katkısızdan en az 90 dk sonra
Priz Sonu: Deneme karışımı, katkısızdan en fazla 360 dk sonra
Su Azaltma: Standartta hedeflenmemektedir.
Dayanım Artışı: 7 gün: Katkısız: 100 Katkılı : >80
28 gün: Katkısız: 100 Katkılı : >90
Taze betondaki hava miktarı:
Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu şahit betonun hacimce en çok %2 üzerinde olmalıdır.

Kullanım amacı:

Priz geciktirici katkılar, betonun priz başlangıç süresini uzatmak amacıyla özellikle sıcak hava şartlarında kullanılırlar. Priz geciktirici katkı maddeleri, taze betonun hidratasyonunu yavaşlatarak priz sürelerinin uzamasını sağlarlar.

Avantajları:

Priz geciktirici katkılar sıcak havalarda betonun işlenebilirlik özelliklerini iyileştirerek yerleştirme ve yüzey bitirme işlemlerini kolaylaştırırlar.
Soğuk derz olmaksızın, sürekli beton dökümüne olanak sağlarlar.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Genellikle priz geciktirici katkı kullanımı ile ilk günlerdeki mukavemet değerleri düşebilir.
Betonun ilk sıcaklığını düşürmek için, beton bileşenlerinin soğutulması, çimento dozajının en uygun oranda tutulması, mineral katkılardan istifade edilmesi yollarına gidilmelidir.

Su Geçirimsizlik Katkıları (TS EN 934-2 / Ç 9)

Sertleşmiş betonun kılcal su emmesini azaltan kimyasal katkılardır. Havuzlar, su depoları, bodrum katları vb. yerlerde kullanılırlar.

Kullanımı:

Katkı Dozajı: %0,5 - 2 civarındadır. Örneğin: C=300 kg/m³ için 1,5 - 6 kg/m³

TS EN 934-2 Ç 9’a göre Performans Özellikleri:

Kılcal Su Emme:
7 Gün kür + 7 gün, en çok %50 Şahit
90 Gün kür + 28 gün, en çok %60 Şahit
Dayanıma etkisi
28 gün : Katkısız : 100 Katkılı : > 85
Taze betondaki hava miktarı:
Üretici tarafından aksi belirtilmedikçe, deneme betonu şahit betonun hacimce en çok %2 üzerinde olmalıdır.

Kullanım amacı:

Su geçirimsizlik katkıları, kılcal boşlukları tıkayarak veya hava sürükleyerek geçirimsizlik sağlamak amacı ile kullanılırlar.

Avantajları:

Kullanıldıkları karışımların kılcal su geçirimsizlik özelliğini iyileştirirler.
Permeabilitenin azaltılması yolu ile su ile doğrudan temasta olan veya ıslak ortamda bulunan betonların dayanıklılığını artırırlar.

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

Üreticinin beyan ettiği aralıklarda kullanılmasına dikkat edilmelidir.

“BETONDA PERFORMANS – DURABİLİTE ve KİMYASAL BETON KATKILARI” sunumu için tıklayınız
“BETON KATKILARI" sunumu için tıklayınız